Meest voorkomende problemen

Als het aanleggen niet lukt
Pijn bij borstvoeding
Borstontsteking
Spruw/candidiasis op de tepel

Advies

Vraag om extra hulp van een lactatiekundige IBCLC. Waarschijnlijk bent je er voor verzekerd in je aanvullend pakket. Bekijk de vergoeding hier.

Een of meer van de volgende voorwaarden kunnen van toepassing zijn:

De lactatiekundige is een erkend International Board Certified Lactation Consultant (IBCLC) en is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen (NVL). Erna is erkend.
Er is een doorverwijzing van de huisarts, een verloskundige of een consultatiebureau-arts (CB-arts) naar een lactatiekundige IBCLC. Deze verwijzing vindt in de meeste gevallen plaats via het verwijzingsprotocol.

Wanneer kan ik een lactatiekundige inschakelen?

Als deze vraag je bezighoudt dan is dat moment waarschijnlijk al aangebroken. Misschien twijfel je omdat je nog hulp krijgt van je kraamverzorgende maar de borstvoeding nog niet helemaal goed verloopt. Het is belangrijk je eigen gevoel te volgen.

Twijfel is tijdens de borstvoeding en zeker in de kraamtijd een goede indicatie dat er iets niet lekker loopt, het is daarom altijd raadzaam om een lactatiekundige IBCLC te raadplegen. De lactatiekundige kan eventuele twijfel of ongerustheid wegnemen of problemen onderkennen en helpen om te werken aan een oplossing.

In feite zou iedere moeder die borstvoeding geeft, in de kraamtijd, een controle van een lactatiekundige goed kunnen gebruiken, in een ideale wereld zou een standaard bezoek van een lactatiekundige geen overbodige luxe zijn dus als deze vraag je bezighoudt, raad ik je aan om contact op te nemen met een lactatiekundige.

1. Als het aanleggen niet lukt

Enkele oorzaken

een zware bevalling
vroeggeboorte
de vorm van de borst en/of de mondanatomie van het kind
het kind is te slaperig of te onrustig
slechte conditie van de moeder en/of kind
pijnstillers tijdens bevalling

Algemeen advies

Probeer je kind aan te leggen op rustige, wakkere momenten
Forceer jezelf en je kind niet!
Stop met oefenen als dit spanning geeft
Laat je kind nooit hongeren

Start met kolven (bij voorkeur zo snel mogelijk). Een elektrische huurkolf werkt voor de meeste vrouwen het beste. Een dubbel systeem halveert de kolftijd en verhoogt de melkproductie! Ik verhuur ook in de avond en op zon en feestdagen een profesionele borstkolf! Bel 06-30447217

Zorg voor veel lichaamscontact met je kind!

Vaak lukt het aanleggen als je melkproductie toeneemt en je kind in een betere conditie is. Het is geen probleem als het enkele dagen duurt voordat begonnen kan worden met aanleggen. Het is wel te adviseren om je melkproductie op gang te brengen en te houden met een professionele dubbele elektrische kolf.

Advies: Vraag om extra hulp bij borstvoeding van een lactatiekundige. Wacht niet te lang! Hoe eerder je aan de bel trekt, hoe sneller het probleem opgelost kan worden. Als je hulp bij het aanleggen wilt, kan je contact opnemen met mij om een consult aan huis of in mijn praktijk af te spreken. Je kan mij ook appen zonder verwijzing.

2. Pijn bij borstvoeding

Pijn bij borstvoeding hoort niet en is een signaal dat je serieus moet nemen. Door pijn kan de melkstroom verminderen, kan de borst minder goed geleegd worden en loop je een verhoogde kans op borstontsteking. Het kan er ook toe leiden dat je kind te weinig melk binnen krijgt.

In verreweg de meeste gevallen gaat het aanleggen niet goed (genoeg). Simpel gezegd ligt de borst niet diep genoeg in het mondje van het kind waardoor de kaakjes te veel druk op de tepel uitoefenen. Behalve de aanlegtechniek kunnen ook (schimmel)infecties, eczeem, (onjuist) gebruik van tepelhoedjes, een te strak tongriempje en diverse andere redenen aanleiding zijn tot pijn bij het voeden.

Let op de juiste timing. Breng het kind naar je toe op het moment dat het mondje wijd open is. Zorg dat het kind van begin tot eind dicht tegen je aan ligt. Neus en kinnetje horen je borst te raken.

Laat je kind niet langer dan 15 minuten per borst drinken. Als de pijn te heftig is, kun je tijdelijk kolven met een elektrische (huur)kolf op de zachtste stand. Een goede kolf is instelbaar (kinderen niet) waardoor je je tepels kunt laten herstellen voordat je weer begint met aanleggen. Kolf de hoeveelheid melk die je kindje nodig heeft. Ga niet te lang kolven zodat je een overproduktie krijgt.

Advies: Vraag om extra hulp van een lactatiekundige IBCLC. Wacht niet te lang. Hoe eerder je aan de bel trekt, hoe sneller het probleem opgelost kan worden. Je kunt mij ook appen zonder verwijzing.

3. Borstontsteking

Een borstontsteking ontstaat nooit zomaar. De belangrijkste oorzaken zijn het gebruik van een tepelhoed, overproductie, het slecht soepel drinken van de borst, kloven en vermoeidheid moeder.

Symptomen

Een harde plek in je borst. Deze kan gezwollen, pijnlijk en warm zijn.
Griepgevoel, spierpijn, rillerig gevoel.
Koorts of verhoging
Door tijdig te handelen kan je de klachten van een borstontsteking snel verminderen en verdere complicaties voorkomen.
Wat kun je doen?

De nieuwste inzichten (ABM protocol 2022 #36) zijn dat het goed is om niet te masseren en niet je borsten leegkolven
Bedrust, geef je lichaam rust om te herstellen
Blijf je borsten normaal gebruiken, het is vooral belangrijk door te gaan met borstvoeden en niet plotseling te stoppen.
Slik de eerste 48 uur een ontstekingsremmer: een ontstekingsremmer gaat (o.a.) zwelling tegen. 3x per dag 400 mg Ibubrufen  
Eventueel kan je bij langer gebruik van Ibubrufen een maagbeschermer gebruiken.
Slik een pijnstiller als je dat prettig vindt. 3 of 4x per dag 1000 mg Paracetamol
 Koel je borst na het aanleggen 10 minuten met koude ijskompressen, 20 minuten rust en eventueel nogmaals 10 minuten koelen. Bijvoorbeeld zak groenten uit je diepvries. IJskompressen kun je het beste in een washandje, kussensloop  of hydrofiele luier doen, zodat ijs niet direct op de huid ligt! Dat is té koud. 
Met Lecithine op basis van zonnebloem verander je de viscociteit (kleverigheid) van moedermelk. Hierdoor stroomt moedermelk iets vlotter door. Bij mij kan je de goede Lecithine direct ophalen. App gerust, ik leg het voor je klaar.

Door de zwelling van het weefsel en het verminderen van het aantal voedingen, zal de melkproductie  afnemen. Dit komt omdat het gehalte van het eiwit FIL (Feedback Inhibitor of Lactation) toeneemt als  er meer melk in je borst zit. FIL zorgt ervoor dat je productie wordt geremd. En dat is wat je wilt: door  de lagere productie zal de zwelling afnemen en de ontsteking verminderen. Als de klachten na 24/48 uur  niet flink verbeterd zijn, of als de koorts heel hoog wordt (40 graden) en je je erg ziek voelt, kan het zijn dat er  sprake is van een bacteriële borstontsteking. In dat geval kan antibiotica nodig zijn.  

Te laat of verkeerd (bijvoorbeeld door krachtig masseren) behandelen van de ontsteking kan leiden tot  ontsteking van een groot gebied van het borstweefsel en/of een abces. In dergelijke gevallen is  antibiotica vrijwel altijd nodig.

Als het voeden erg pijnlijk is, kun je tijdelijk kolven met een professionele elektrische (huur)kolf. Kolf de hoeveelheid melk wat je nodig hebt voor je kind.

Ga niet te lang kolven zodat je een overproductie krijgt. Meestal is rond 14 dagen post partum 100 ml in totaal per keer genoeg. Dus 50 ml per borst en 700 ml/750 ml per dag. Bij een tweeling is het twee keer zoveel.

Bij de Praktijk voor Borstvoeding in Schalkhaar (Deventer) kan je ook 's avonds en/of zon en feestdagen een kolf huren. Bel of app 06 30447217
De melkproductie zal tijdelijk minder zijn, wees gerust. De melkproductie gaat weer herstellen. Als de koorts na 24/48 uur niet gezakt is, moet je contact opnemen met je huisarts. Meestal zal dan een antibioticakuur worden voorgeschreven.

Daarnaast is het belangrijk de oorzaak van je borstontsteking te achterhalen. Vooral vrouwen met overproductie en kloofjes/pijn bij het voeden zijn vatbaarder voor herhaling. Je kan contact opnemen met de lactatiekundige van de Praktijk voor Borstvoeding.

4. Spruw

Na een antibioticakuur heb je veel kans op een candidainfectie.
Mogelijke symptomen van een candida infectie kunnen zijn:

Een branderige of stekende pijn, die vanuit de tepel kan uitstralen door de hele borst tot aan de rug en aanhoudt na de voeding
De huid van de tepel kan er net zo uitzien als de huid van een gezonde tepel maar verkleurt soms rozerood of ziet glanzend, soms met schilfertjes of witte puntjes
Bij moeders met een donkere huidskleur kunnen tepel en tepelhof er lichter of zelfs ontkleurd uitzien
Kleine kloofjes die meer klachten geven dan te verwachten en niet goed genezen (ondanks verbeterde aanlegtechniek)
Er is sprake van steeds terugkerende verstopte melkkanaaltjes en/of borstontstekingen
Soms jeuk aan de tepel.
In veel gevallen heeft een voedende moeder vooral pijnklachten.
Pijn aan de borst of tepels kan echter ook andere oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak van tepelpijn is het niet goed aanleggen van de baby of het niet effectief kunnen drinken van de baby (bijvoorbeeld door een te kort tongriempje). Deze pijnklachten verbeteren als het aanleggen of de drinktechniek van de baby verbeterd wordt.

Er kan ook sprake zijn van andere infecties, bijvoorbeeld Staphylococcus Aureus of een andere ziekteverwekker, al dan niet gecombineerd met candida albicans.

Kenmerkend voor de pijn bij een candidiasis van de borst is de beschrijving ”brandende pijn” of “stekende pijn alsof er naalden of mesjes in de borst gestoken worden”.

Mogelijke symptomen van spruw bij de baby kunnen zijn:

Witte, kwarkachtige plekken op het mondslijmvlies en op de tong, die niet weg te vegen zijn
Een witte aanslag in de mond of op de tong
Parelmoerachtige glans op de lippen
De baby drinkt onrustig, laat veel los of weigert zelfs de borst vanwege pijnklachten in de mond
Klakkend drinken
Er kan sprake zijn van een hardnekkige luieruitslag, met duidelijk begrensde helderrode plekken met een kronkelige rand, soms ook meer kleine solitaire plekjes
Uitslag in huidplooien in het luiergebied of onder armen, meestal rood, bij donkere huid zijn de plekken donkerder van kleur
Kenmerkend voor een besmetting met candida albicans is dat er een variatie is in symptomen en klachten. Het mogelijk dat alleen het kind of juist alleen de moeder symptomen of klachten heeft. Het is zelfs mogelijk dat de infectie zich voordoet aan één borst.
Wat kan je doen? Je kan contact opnemen met uw huisarts. App contact met een lactatiekundige wordt aanbevolen omdat nog niet iedereen op de hoogte is van de nieuwste richtijnen.